मुम्बई: लता मंगेशकरलाई भारतकी स्वर साम्राज्ञी भनिन्छ। भारतीय सिनेमामा उनीभन्दा ठूलो गायिका कसैलाई मानिँदैन। ठूला संगीतकारहरूले पनि उनीसँग काम गर्न वर्षौं पर्खिरहेका हुन्थे। स्वदेशमा मात्रै नभएर विदेशमा पनि उनको गायनका मानिसहरु उन्माद थिए। उनी आज हामी माझ नहुँदा पनि उहाँले गाएको सदाबहार गीतका कारण करोडौंको मनमा उनी जीवित छिन्। ‘मेरी आवाज ही मेरी पहचान हैं’ गीत गाउने लता मंगेशकरको जीवन पनि यो गीतको उदाहरण हो। उनको मिठो स्वरका कारण उनलाई सधैं स्वर कोकिला भनिन्थ्यो। छ दशकभन्दा बढी समयसम्म उनले संगीतको संसारलाई आफ्नो धुनले सजाइदिए। १३ वर्षको उमेरमा गायन करियर शुरु गरेकी लताका अधिकांश गीत सदाबहार रहे। लता मंगेशकरले २० भाषामा ३० हजारभन्दा बढी गीत गाएकी छिन्। तर, लताको जीवनमा कुनै कम संघर्ष भएको छैन। उनमा एउटा यस्तो चासो पनि छ जसलाई थाहा पाउँदा सबै छक्क परे। एक पटक लता दीदीले आफैंले अर्को जीवनमा लता मंगेशकर बन्न चाहन्नन्।

वास्तवमा, लता मंगेशकरलाई एक अन्तर्वार्तामा सोधिएको थियो कि उनी आफ्नो अर्को जीवनमा के बन्न चाहन्छिन्, उनको जवाफ थियो कि उनी जे बन्न चाहन्छिन्, उनी लता मंगेशकर बन्न चाहन्नन्। यसमा अन्तर्वार्ताकारले भने, ‘किन?’ त्यसैले लता मंगेशकरले मुस्कुराउँदै भनिन् लता मंगेशकरको समस्या उनलाई मात्र थाहा छ।  तर, लता दीदीले आफ्नो व्यक्तिगत जीवनलाई आफूसँग राख्थिन्। यस्तो अवस्थामा उनको समस्या उनीसँग मात्रै रह्योl’ भारतीय फिल्म उद्योगमा विभिन्न भाषामा ३० हजारभन्दा बढी गीत गाएकी लता मंगेशकरले दादासाहेब फाल्के र भारत रत्नजस्ता सम्मान पाएकी छिन्। उनले यस्ता धेरै सदाबहार गीत दिएका छन् जसलाई आजसम्म कसैले त्यस शैलीमा प्रस्तुत गर्न सकेका छैनन्।