१५ अगस्त १९४७ भारतको इतिहासमा सुनौलो अक्षरले लेखिएको दिन हो। कयौं स्वाधीनता संग्रामीहरूको कठिन संघर्ष र बलिदानले ब्रिटिश शाषकहरूले भारत छोड्न बाध्य भए अनि भारत स्वाधीन भयोl आफ्नो मातृभूमि भारतप्रति समर्पित स्वाधीनता संग्रामीहरूले दुई सय वर्षको दासत्वबाट मुक्ति दिलाएका हुनाले आज हामीले स्वतन्त्रता पाएका छौंl त्यसैले यो समग्र देशको पर्व अति नै हर्षोल्लासका साथ उत्साहपूर्वक देशभरि पालन गरिन्छ।
ब्रिटिशहरूले भारतमा आफ्नो शाषण जमाएपछि हामी आफ्नै देशमा दास बनेका थियौं। पहिले पैसा, अन्न, जमिन सबै हाम्रो थियो, तर भारतमा अंग्रेजहरूको आगमन भएपछि हामीले हाम्रो सबै अधिकार गुमाएका थियौं। ब्रिटिशहरूले मनमानी भाडा उठाएर नील, नगदे बाली आदि खेती गराउने गर्थे। यो बिहारको चम्पारणमा विशेष गरी देखियो। जहिले पनि हामीले उनीहरुको विरोध गर्यौं, हामीले त्यो भन्दा ठूलो प्रतिक्रिया पाउँछौं, जस्तै जलियावाला बाग हत्याकाण्ड।
जबरजस्ती करणीका कथाहरूको कमी छैन, र हाम्रा स्वतन्त्रता सेनानीहरूको साहासिक आन्दोलनको पनि कमी छैन, उनीहरुको कठिन संघर्ष र बलिदानको प्रयासको परिणाम हो स्वाधीनता, यो आज हाम्रो लागि इतिहास हो। अंग्रेजहरूले हामी र हाम्रो देशलाई लुट्यो, जसको उदाहरण कोहिनूर हो, जुन आज तिनीहरूको रानीको मुकुटमा सजिएको छ। तर हाम्रो सांस्कृतिक र ऐतिहासिक सम्पदा अझै पनि उच्च छ र सायद यही कारण हो कि आज पनि हाम्रो देशमा अतिथिहरूलाई देवता तुल्य मानिन्छ, र जब जब भारतमा अंग्रेजहरू आउँछन् हामी उनीहरूलाई स्वागत गरिरहन्छौं, तर इतिहासलाई सम्झेर। महात्मा गान्धी जस्ता हाम्रा स्वतन्त्रता सेनानी, जसले स्वतन्त्रता संग्राममा अमूल्य योगदान दिएका थिए र सबैभन्दा लोकप्रिय पनि थिए। उनले सबैलाई सत्य, अहिंसाको पाठ सिकाए र त्यो अहिंसा नै थियो, जुन सबैभन्दा ठूलो हतियार बनेर कमजोर व्यक्तिको जीवनमा पनि आशाको दियो बाल्न सक्षम बन्यो। महात्मा गान्धीले देशबाट धेरै कुप्रथाहरू हटाउने प्रयास गरे र सबै वर्गकाहरूलाई एकसाथ ल्याए, जसका कारण यो लडाई सहज बन्यो। उनलाई बापू भन्ने देशका सर्वसाधारणले माया गर्थे।
साइमन कमिशनको विरोधमा सबैले शान्तिपूर्ण रूपमा विरोध गरिरहेका थिए, तर यसैबीच ब्रिटिश शाषकहरूले लाठीचार्ज गर्न थाले र त्यसमा लाला लाजपत रायको मृत्यु भयो। यसबाट दुखित भगत सिंह, सुखदेव, राजगुरुले सान्डर्सको हत्या गरे, र बदलामा उनीहरूलाई मृत्युदण्ड दिइयो र उनीहरू हाँस्दै फाँसीमा चढे। यस स्वतन्त्रता संग्राममा सुभाषचन्द्र बोस, बाल गंगाधर तिलक, मंगल पाण्डे, रानी लक्ष्मी बाई, गणेश शंकर विद्यार्थी, राजेन्द्र प्रसाद, मौलाना अबुल कलाम आजाद जस्ता सयौं नामहरू छन् जसको योगदान अतुलनीय छ।
स्वतन्त्रता दिवस उत्सव: स्वतन्त्र भारतमा यो पर्व मनाउने विभिन्न तरिकाहरू छन्। एक साताअघि नै शहर-बजार उज्यालो हुन्छ, कतै तीन रङ्गको रंगोली बिक्री हुन्छ, कतै तीन रङ्गको बत्ती। सारा संसार यिनै रंगहरूमा समाहित भएजस्तो लाग्छ। देशभरि नै खुशीको माहोल हुन्छ छ, भने देशभक्तिका गीतहरू बजिरहेका हुन्छन्। यो पर्वलाई सिंगो देशले अति नै हर्षोल्लासपूर्वक मनाउने गर्दछ। सिंगो देश एकजुट हुन्छन् अनि यही नै हो साम्प्रदायिक सद्भावनाको विशेष उदाहरण।