नयाँ दिल्ली: चन्द्रग्रहण अन्तरिक्षमा रुचि राख्ने व्यक्तिहरूको लागि एक धेरै आकर्षक खगोलीय घटना हो। यो हाम्रो सौर्यमण्डलले काम गर्ने तरिका र आकाशीय पिण्डहरूको आवागमनको बारेमा थप जान्नको लागि राम्रो अवसर हो। सन् २०२३ को पहिलो चन्द्रग्रहण पेनम्ब्रल ग्रहण हुनेछ र यो  ५ मईमा हुनेछ। यस वर्ष पृथ्वीवासीले चारवटा ग्रहण हेर्न पाउनेछन्, जसमध्ये दुईवटा सूर्य र दुईवटा चन्द्रग्रहण हुनेछन्। पहिलो सूर्यग्रहण २० अप्रेल बिहान ७:०४ बजे भएको थियो।

जब तीनवटा आकाशीय पिण्डहरू अन्तरिक्षमा एक रेखामा आउँछन्, ग्रहण देखिन्छ। ग्रहण तब हुन्छ जब कुनै ग्रह वा चन्द्रमा अर्को आकाशीय पिण्डको छायाबाट गुज्रन्छ। सूर्यग्रहणमा, चन्द्रमा पृथ्वी र सूर्यको बीचबाट जान्छ। अर्कोतर्फ, चन्द्रमा पृथ्वीको छायाबाट गुज्रदा अँध्यारो हुन्छ। यो घटनालाई चन्द्रग्रहण भनिन्छ। चन्द्रग्रहण तीन प्रकारका हुन्छन्– पूर्ण चन्द्र ग्रहण, आंशिक चन्द्र ग्रहण र पेनम्बरल चन्द्र ग्रहण। चन्द्रमा पृथ्वीको छायाको पातलो र बाहिरी क्षेत्रबाट गुज्र्दा पेनम्ब्रल ग्रहण हुन्छ। वर्षको पहिलो चन्द्रग्रहण  ५ मईमा लाग्नेछ। टाइम एण्ड डेट डट कमका अनुसार ग्रहण भारतीय समय अनुसार ५ मईमा राति ८:४४ बजेदेखि शुरु हुनेछ। यो १०.५२ बजे चरममा हुनेछ। चन्द्रग्रहण राति १ बजेर ३० मिनेटमा समाप्त हुनेछ। यो ग्रहण कुल ४ घण्टा १८ मिनेटसम्म रहनेछ। टाइम एण्ड डेट डट कमको रिपोर्ट अनुसार वर्षको पहिलो चन्द्रग्रहण युरोप, अफ्रिका, अष्ट्रेलिया, एसिया र प्रशान्त, एट्लान्टिक र हिन्द महासागरका केही क्षेत्रबाट देखिनेछ।

भारतका केही भागहरूले यो अद्भुत घटना हेर्न सक्षम हुनेछैनन्। कुनै विशेष उपकरण वा टेलिस्कोप बिना नै पृथ्वीबाट चन्द्रग्रहण देख्न सकिन्छ। यद्यपि सानो टेलिस्कोपले यो दृश्य अझ राम्रो बनाउनसक्छ। ग्रहणको समयमा चन्द्रमा देख्नु धेरै आकर्षक छ। २०२३ को दोस्रो चन्द्रग्रहण २८ अक्टोबरमा हुनेछ। यो आंशिक चन्द्रग्रहण हुनेछ जुन अस्ट्रेलिया, पूर्वी अमेरिका, युरोप, अफ्रिका र एशियाका धेरै क्षेत्रबाट देखिनेछ।