जोशीमठमा पैह्रो किन गइरहेका छन्? भन्ने ठोस कारणहरू पत्ता लगाउन फेरि वैज्ञानिकहरू अगाडि बढेका छन्, तर सबैभन्दा ठूलो प्रश्न यस्तो छ, गएको ४७ वर्षमा आएका प्रतिवेदनहरूले त्यो काम कति गर्यो? यस अवधिमा वैज्ञानिकहरूको संयुक्त टोलीले पाँच पटक यस क्षेत्रको सर्वेक्षण गरेको थियो, तर विडम्बना भनेको वैज्ञानिकहरूको सिफारिस सरकारी फाइलबाट बाहिर आउन नसक्नु हो। जोशीमठमा खतराको बारे वैज्ञानिकहरूले जहिले पनि चेतावनी दिए पनि त्यसपछि भू-प्राविधिक र भू-भौतिक अध्ययन गर्न आँखा चिम्लिए। जसका कारण सुधारको काम हुननसकेको र आज यो अवस्था सबैका अगाडि छ।

पुरानो पैह्रो क्षेत्रमा पर्ने जोशीमठमा पूर्वमा अलकनन्दा नदीमा आएको बाढीका कारण पैह्रो गएको हो। साथै घरहरुमा पनि चिराहरु परेका छन्। यसैलाई ध्यानमा राख्दै सन् १९७६ मा तत्कालीन गढवाल डिभिजनल कमिश्नर महेशचन्द्र मिश्रको अध्यक्षतामा विज्ञहरूको समिति गठन गरिएको थियो। १८ सदस्यीय मिश्र समितिले गहिरो अध्ययन गरी जोशीमठ शहरमा जोखिम मच्चिएको भन्दै चेतावनी दिएको हो। यसका साथै त्यहाँ पानीको निकासको उचित प्रबन्ध मिलाउनलगायतका विभिन्न कदम चाल्न सिफारिस गरिएको थियो। यसपछि डा. सविताको सन् २००६ को अध्ययन प्रतिवेदन, सन् २०१३ को जलप्रलयपछिको अवस्था र सन् २०२२ को विज्ञ टोलीको प्रतिवेदनमा जोशीमठमा परेको खतरा उल्लेख गरिएको छ। ढल निकासको व्यवस्था, निर्माण कार्य नियन्त्रणलगायतका पहल गर्न पनि सुझाव दिएका थिए।
सन् १९७६ देखि सन् २०२२ सम्म चारवटा प्रतिवेदन आए पनि उनीहरुको सिफारिसका आधारमा जोशीमठ क्षेत्रको भूवैज्ञानिक सर्वेक्षण, जमिनको होल्डिङ, होल्डिङ क्षमता, पानी चुहावटको कारण र अन्य बिन्दुहरूका लागि भू-प्राविधिक, भूभौतिकीय, जलविज्ञान अध्ययन गर्नुपर्छ। सञ्चालन गर्न आवश्यक छ। जसका कारण दीर्घकालीन उपचारको काम शुरु हुनसकेको छैन।जोशीमठमा पानी शिरभन्दा माथिबाट बग्न थालेपछि हालै वैज्ञानिकको टोलीले पुनः सर्वेक्षण गरी सरकारलाई प्रतिवेदन बुझाएको छ, जसमा सुझावका आधारमा सरकारले कदम चाल्न थालेको छ। यसमा ख्यातिप्राप्त संस्थाबाट अनुसन्धान र अध्ययनमा सहयोग लिने तयारी भइरहेको छ। त्यसपछि त्यसको आधारमा सुधारात्मक कदम चालिनेछ। विज्ञहरूका अनुसार पहिलेका रिपोर्टहरू पछि मात्र यी सबै कदम चालिएको भए आज जोशीमठमा यस्तो अवस्था नआउने थियो।
वैज्ञानिकहरुको सुझावमा जोशीमठ विपद्को मुख्य कारण: पुरानो पैह्रो क्षेत्रमा अवस्थित हुनुl ढल निकासको व्यवस्था नहुँदा जमिनभित्र पानी जमेको छl शहर र वरपरका नालाहरूलाई च्यानलाइजेसन र सुदृढीकरणको अभाव हुनुl अलकनन्दा नदीको कटान रोक्नको लागि कदम चालेको छैनl भार बोक्ने क्षमताअनुसार निर्माण कार्य नियन्त्रण हुनसकेको छैनl ४७ वर्षअघि चेतावनी दिएर पनि वैज्ञानिकको सुझाव पालना नगर्नु समस्याको कारण रहेको छl