१२ डिसेम्बरको दिन इतिहासका पानाहरूमा विशेष स्थान राख्छ। सन् १९११ मा यही दिन एउटा यस्तो घोषणा गरियो, जसले भारतको राजनीतिक रूपरेखामै परिवर्तन ल्यायो— भारतको राजधानी कोलकाताबाट दिल्ली सार्ने निर्णय।
१९११: दिल्ली दरबार र राजधानी परिवर्तनको घोषणा: १२ डिसेम्बर १९११ मा ब्रिटिश सरकारले भव्य दिल्ली दरबारको आयोजना गर्‍यो। यस ऐतिहासिक समारोहका लागि दिल्ली शहरदेखि टाढाको बुराडी क्षेत्र छानियो, जहाँ हजारौँ पाहुनाका लागि अस्थायी शिविरहरू निर्माण गरी केही दिनमै एक विशाल अस्थायी सहर नै बसाइयो।
यस दरबारमा भारतभरका राजाहरू, रानीहरू, नवाबहरू तथा अन्य विशिष्ट व्यक्तिहरूको सहभागिताले समारोह अझ भव्य बनेको थियो।
यही विराट भीडको अगाडि बेलायती सम्राट जर्ज पंचम ले घोषणा गरे: भारतको राजधानी कोलकाता (तत्कालीन कलकत्ता) बाट दिल्ली सारिनेछ।
राजकीय शानको प्रदर्शन:
दिल्ली दरबारका क्रममा सम्राट जर्ज पंचम र क्विन मेरीको सवारी चाँदनी चौक हुँदै पार गराइयो। उद्देश्य थियो: आम नागरिकले आफ्ना “राजा” लाई देख्न सकून् र अंग्रेज साम्राज्यको वैभवको प्रत्यक्ष अनुभव पाउन सकून्।

नयाँ दिल्लीको निर्माण प्रारम्भ:
यस ऐतिहासिक घोषणापछि अंग्रेजहरूले आधुनिक नयाँ दिल्ली को निर्माण प्रक्रिया शुरु गरे। सडक, सरकारी संरचना, भवन तथा शहरी योजना त्यही समयदेखि विकास हुँदै गए, जसले पछि आएर स्वतन्त्र भारतको राजधानीको रूप लियो।