भनिन्: भाजपाले मानिसहरूको नाम मेटाउन लागिरहेको छ

कोलकाता: ममता बनर्जीले एसआईआर विरुद्ध विशाल र्‍याली निकालिन्। तृणमूल कांग्रेसले भाजपा र केन्द्र सरकारले बंगालमा मतदाता नाम मेटाउन मिलोमतो गरिरहेको आरोप लगाएको छ। यसैबीच, भाजपाले ममता बनर्जीमाथि रोहिंग्याहरूलाई मतदाता सूचीमा थपेको आरोप लगाएको छ। यो मुद्दाले बंगालमा राजनीतिक तनाव निम्त्याएको छ। ममता बनर्जीले भाजपामाथि “मौन, अदृश्य धाँधली” गरेको आरोप लगाए। मुख्यमन्त्री बनर्जीले केन्द्रीय भाजपा सरकार र निर्वाचन आयोगमाथि लोकतन्त्रलाई कमजोर बनाएको आरोप लगाए।
विरोध मार्च बिहान रेड रोडमा रहेको डा. भीमराव अम्बेडकरको प्रतिमामा श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दै सुरु भयो र रवीन्द्रनाथ टैगोरको पुर्खा घर जोरसांको ठाकुरबारीमा समापन भयो। हजारौं तृणमूल कांग्रेस कार्यकर्ताहरूले तिरंगा र पार्टी झण्डा बोकेर र्‍यालीमा भाग लिए, “लोकतन्त्र बचाओ” र “बंगालको भोट बंगालको अधिकार हो” जस्ता नारा लगाउँदैप्रदर्शन गरे। परम्परागत सेतो सुती साडी र चप्पल लगाएर, ममता बनर्जीले कहिलेकाहीं सडकको छेउमा उभिएका मानिसहरूलाई अभिवादन गरिन्। उनीसँगै उनका भतिजा तथा टीएमसीका राष्ट्रिय महासचिव अभिषेक बनर्जी, वरिष्ठ मन्त्रीहरू र अन्य नेताहरू पनि थिए। टीएमसीले यो विरोधलाई प्रतीकात्मक रूपमा बंगाली पहिचान र संविधानको रक्षा गर्ने संघर्षसँग जोडेको छ। पार्टी नेताहरूले भने यो लडाई केवल मतदाता सूचीको बारेमा होइन, तर बंगालीहरूको मतदान गर्ने अधिकारको रक्षा गर्नको लागि हो।
यसैबीच, टीएमसी सांसद डेरेक ओ’ब्रायनले पनि निर्वाचन आयोगलाई निशाना बनाउँदै भने, “एसआईआर एक ठगी हो, जुन ‘अत्यधिक सम्झौता गरिएको’ संस्थाद्वारा सञ्चालित छ।” उनले दाबी गरे कि २०११ देखि निरन्तर जित्दै आएको तृणमूल कांग्रेसले २०२६ को विधानसभा चुनाव पनि जित्नेछ। ममता बनर्जीको र्‍याली कोलकाताको रेड रोडमा रहेको बीआर अम्बेडकरको प्रतिमाबाट सुरु भएर रवीन्द्रनाथ टैगोरको पुर्खा घर जोरोसांको ठाकुरबारी पुग्यो। लगभग ३.८ किलोमिटर लामो र्‍यालीमा सडकहरू टीएमसीका झण्डा, पोस्टर र नाराहरूले गुन्जिरहेका थिए। आफ्नो ट्रेडमार्क सेतो साडी र चप्पल लगाएकी ममता बनर्जी र्‍यालीको अगाडि हिँडेकी थिइन्। मानिसहरूले बाटोमा उनलाई हेर्न आफ्नो बाल्कोनीबाट हेरे। केहीले फूल बर्साएका थिए भने धेरै ठाउँमा मानिसहरू सडक किनारमा उभिएर उनलाई स्वागत गरे।
ममता बनर्जीका भतिजा तथा टीएमसीका राष्ट्रिय महासचिव अभिषेक बनर्जी पनि र्‍यालीमा सहभागी थिए। उनी हिँड्दै गर्दा समर्थकहरूलाई हात हल्लाइरहेको देखिन्थ्यो। उनको साथमा धेरै मन्त्रीहरू र वरिष्ठ पार्टी नेताहरू पनि थिए।
टीएमसीको आरोप: डरको वातावरणका कारण तीन जनाको मृत्यु
टीएमसीले एनआरसी र एसआईआर प्रक्रियालाई लिएर मानिसहरूमा डर फैलिएको बताएको छ। पार्टीको दाबी छ यो तनावले बंगालमा अहिलेसम्म तीन जनाको मृत्यु भएको छ।
टीएमसीका अनुसार, गत हप्ता दुई जना पुरुषले आत्महत्या गरेका थिए र एक ६० वर्षीया महिलाको हृदयघातबाट मृत्यु भएको थियो। पार्टीको आरोप छ, मानिसहरू मतदाता सूचीबाट आफ्नो नाम हटाइने डरले डराउँछन्, र यो नै यस्ता घटनाहरूको कारण हो।
भाजपाले जवाफ दियो, “यो जमातको र्‍याली हो।”
भाजपाले ममता बनर्जीको र्‍यालीमा तीव्र प्रतिक्रिया जनायो। विपक्षी नेता शुभेन्दु अधिकारीले मार्चलाई “जमातको र्‍याली” भने र यो भारतीय संविधानको भावना विरुद्ध भएको बताए।
प्रदेश भाजपा अध्यक्ष समिक भट्टाचार्यले ममता बनर्जीलाई लक्षित गर्दै भने, “यदि ममताको कुनै गुनासो छ भने, उनले सर्वोच्च अदालतमा जानुपर्छ। बंगालमा पूर्ण अराजकता छ।” उनले ममता बनर्जीले रोहिंग्याहरूलाई राज्यमा आमन्त्रित गरिरहेको र मतदाता सूचीमा समावेश गर्ने प्रयास गरिरहेको आरोप पनि लगाए।
एसआईआर भनेको के हो र यो किन विवादास्पद छ?
एसआईआर, वा विशेष गहन संशोधन, एक प्रक्रिया हो जसमा बुथ-स्तरीय अधिकारीहरूले घर-घर गएर मतदाता सूची प्रमाणित गर्छन्। यसले दोहोरो प्रवेश भएका, वा मृत्यु भएका, वा अर्को क्षेत्रमा सरेका नामहरू हटाउँछ।
यस प्रकारको अन्तिम प्रमुख संशोधन लगभग २० वर्ष पहिले भएको थियो। यस पटक, यो बंगाल सहित १२ राज्य र केन्द्र शासित प्रदेशहरूमा लागू भइरहेको छ।
टीएमसीले अब बंगालमा सडकदेखि अदालतसम्म लड्नेछ।
अब बंगालमा एसआईआर प्रक्रिया शुरु भएकोले, ममता बनर्जीले यो मुद्दालाई प्रमुख मुद्दा बनाएकी छिन्। उनले स्पष्ट रूपमा भनेकी छिन्, उनी बंगालका जनताको नाम मतदाता सूचीबाट हटाउन दिनेछैनन्। र्‍यालीपछि ममताले भनिन्, “यो केवल राजनीतिक लडाईं होइन, तर लोकतन्त्र बचाउने लडाईं हो।” भाजपाले प्रतिआक्रमण गर्‍यो: पश्चिम बंगाल विधानसभाका विपक्षी नेता शुभेन्दु अधिकारीले मंगलबारको मार्चलाई जमातको र्‍याली भने र यो भारतीय संविधानको भावना विरुद्ध भएको दाबी गरे। यही कुरालाई दोहोर्याउँदै, पश्चिम बंगाल भाजपा अध्यक्ष समिक भट्टाचार्यले भने, “यदि ममताजीलाई केही भन्नु छ भने, उहाँले सर्वोच्च अदालत जानुपर्छ। पश्चिम बंगालमा पूर्ण अराजकता छ र कानून व्यवस्था छैन।”
उनले थप आरोप लगाए कि राज्यमा जनसांख्यिकीय परिवर्तनहरू भइरहेका छन् र ममता बनर्जीले रोहिंग्याहरूलाई राज्यमा आमन्त्रित गरिरहेको दाबी गरे… के जनता रोहिंग्याहरूलाई मतदाता सूचीमा समावेश गर्न चाहन्छन्?
एसआईआर १२ राज्यहरूमा सुरु हुन्छ। यो उल्लेखनीय छ कि एसआईआरको दोस्रो चरण नोभेम्बर ४ मा सुरु हुनेछ र डिसेम्बर ४ सम्म जारी रहनेछ। यस अन्तर्गत, १२ राज्य र केन्द्र शासित प्रदेशहरूमा मतदाता सूचीहरूको विशेष संशोधन गरिनेछ। पश्चिम बंगालमा यसको महत्व बढेको छ किनकि राज्यमा २०२६ मा विधानसभा चुनाव हुँदैछ। ममता बनर्जीले चेतावनी दिइन्, “यदि मतदाता सूचीबाट नाम हटाउने वा मतदान गर्ने अधिकार खोस्ने कुनै प्रयास गरियो भने, हामी संविधानको शपथ लिनेछौं र सडकमा लड्नेछौं।”