२३३ वर्ष पुरानो अनौठो परम्परा

कोलकाता: बंगालका हरेक पूजाले स्थानीय जीवन र संस्कृतिको अद्भुत झलक देखाउँछ। जस्तो दुर्गा पूजा वा काली पूजामा श्रद्धा र भव्यता देखिन्छ, त्यसैगरी जगद्धात्री पूजामा पनि बंगालको आस्थाको अनौठो रूप देख्न पाइन्छ।
हुगली जिल्लाको भद्रेश्वर स्थित तेतुलतला बारोवारी जगद्धात्री पूजामा यस्तो परम्परा आज पनि जीवित छ, जुन सम्पूर्ण देशमा अनौठो मिसाल हो। यहाँ देवीको वरन महिलाहरूले होइन, पुरुषहरूले साडी र घुँघट लगाएर गर्छन्।
स्थानीयहरूका लागि यो देवीलाई ‘बुढी माँ’ भनिन्छ। यो वर्ष यो पूजा २३३औं वर्षमा प्रवेश गरेको छ। १७औं शताब्दीमा राजा कृष्णचन्द्रका दीवान दाताराम शूरले यसको शुरुवात गरेका थिए। सुरुमा पारिवारिक पूजा भएको यो समयसँगै बारोवारी (सार्वजनिक) रूपमा परिणत भएको हो।
यस परम्पराको पृष्ठभूमि ऐतिहासिक छ। ब्रिटिश कालमा जब भद्रेश्वरको गौरीहाटी क्षेत्रमा अंग्रेज र फ्रेन्च सेनाहरूको छावनी थियो, महिलाहरू घर बाहिर निस्कन असुरक्षित थिए। त्यस समयमा पुरुषहरूले नै साडी लगाएर, सिंदूर, सिँख-चूड़ी र घुँघटसहित देवीको वरन गर्ने जिम्मेवारी लिए।
दशमीको दिन, प्रतिमा विसर्जन अघि ‘माँ’ को वरणमा पुरुषहरूले कनकांजलि अर्पण गर्छन्। कपालमा सिंदूरको टीका र वरन थाली हातमा लिएर यो दृश्य भक्तहरूलाई भावविभोर बनाउँछ।
यो पूजा पूर्ण रूपमा भक्तहरूको दानमा निर्भर छ र कुनै चन्दा सङ्कलन गरिँदैन। नवमीको दिन हजारौं श्रद्धालु भोग दर्शन गर्न आउँछन्। भद्रेश्वरको यो पूजा समर्पण, समानता र लोकविश्वासको प्रतीक हो।
बुधबार, मुख्यमन्त्री ममता बनर्जी ले पोस्ता बजारबाट यस पूजा भर्चुअल उद्घाटन गरे।