बैंकहरू तीन समूहमा विभाजन हुने

नयाँ दिल्ली: भारतका सार्वजनिक क्षेत्रका बैंकहरू (पीएसबी) मा ठूलो परिवर्तनको तयारी भइरहेको छ। केन्द्र सरकार र भारतीय रिजर्भ बैंक (आरबीआई) ले नयाँ बैंकिङ संरचना योजना सार्वजनिक गरेका छन्, जसअन्तर्गत देशका सबै सरकारी बैंकहरू तीन ठूला समूहमा पुनर्गठित हुनेछन्। यस योजनाको उद्देश्य बैंकिङ प्रणालीलाई अझ सशक्त, दक्ष र प्रतिस्पर्धी बनाउनु हो।
तीन प्रमुख समूहहरू: १. एसबीआई समूह: सबैभन्दा ठूलो राष्ट्रिय बैंकिङ नेटवर्क
यस समूहमा स्टेट बैंक अफ इन्डिया (एसबीआई), बैंक अफ महाराष्ट्र, यूको बैंक र पंजाब एन्ड सिन्ध बैंक समावेश हुनेछन्। यस समूहले ग्रामीण र शहरी क्षेत्रहरूमा डिजिटल बैंकिङ, वित्तीय समावेशन र ऋण वितरणलाई सुदृढ बनाउनेछ। २. केनरा बैंक समूह: एमएसएमई र कृषि क्षेत्रमा ध्यान
यस समूहमा केनरा बैंक, युनियन बैंक अफ इन्डिया, इन्डियन बैंक र बैंक अफ इन्डिया समावेश हुनेछन्। यसले मुख्य रूपमा एमएसएमई, कृषि ऋण, निर्यात र साना उद्योगको वित्तपोषणमा केन्द्रित हुनेछ। ३. पीएनबी समूह: खुद्रा र विदेशी व्यापार नेतृत्व
यसमा पञ्जाब नेशनल बैंक (पीएनबी), बैंक अफ बड़ौदा, सेंट्रल बैंक अफ इन्डिया र इन्डियन ओभरसीज बैंक समावेश हुनेछन्। यस समूहले खुद्रा बैंकिङ, आवास ऋण र विदेशी व्यापारसँग सम्बन्धित वित्तीय कार्यमा अगुवाइ गर्नेछ।
सरकारको विश्वास छ कि यस कदमले पूँजी आधार मजबुत बनाउने, एनपीए नियन्त्रण बढाउने र डिजिटल सेवाहरू एकीकृत गर्नेछ। विशेषज्ञहरूले यसलाई २०१९ पछि बैंक विलयको सबैभन्दा ठूलो सुधारको रूपमा मूल्याङ्कन गरेका छन्।
यस योजनाले सरकारी बैंकहरूको कार्यक्षमता र नाफा बढाउनेछ र भारतीय बैंकिङ प्रणालीलाई वैश्विक प्रतिस्पर्धामा टिकाउन नयाँ ऊर्जा दिनेछ।
पुनर्गठन कार्यान्वयन:
वित्त मन्त्रालय र आरबीआई को संयुक्त टोलीले सम्पत्ति एकीकरण, सञ्चालन संरचना र मानव स्रोत व्यवस्थापन चरणबद्ध रूपमा लागू गर्नेछ।