काठमाडौँ: हनुमानढोका दरबार क्षेत्रमा अवस्थित ऐतिहासिक तलेजु भवानी मन्दिर महानवमीको अवसरमा आज सर्वसाधारणका लागि दर्शन र पूजाका लागि खुला गरिएको छ। यो मन्दिर वर्षमा एक पटक मात्र – नवरात्रको महानवमी तिथिमा – खुल्ने भएकाले बिहानदेखि नै भक्तजनहरूको लामो लाइन लागेको छ।
नेवार समुदायको प्रमुख देवता मानिने तलेजु भवानीलाई दैवी शक्ति र मातृशक्तिको रूपमा पनि पूजा गरिन्छ। तलेजुलाई ‘तुलजा’ पनि भनिन्छ। परम्परा अनुसार, घटस्थापनाको दिन देवीलाई हनुमानढोका दरबारको मूलचोकमा ल्याइएको छ र विजयादशमीमा मुख्य मन्दिरमा पुन: स्थापित गरिएको छ।
महाअष्टमीको रातमा, विशेष कालरात्री पूजा पनि गरिएको थियो, जसमा परम्परागत रूपमा ५४ वटा बोका र ५४ वटा भैंसीहरूको बलि दिइन्छ। राज्य सञ्चालनको लागि शक्ति र बल प्राप्त गर्न तान्त्रिक विधि प्रयोग गरेर यो पूजा गरिन्छ भनिएको छ।
महानवमीमा, देशभरका दशैंहर, कोट, देवी मन्दिर र शक्तिपीठहरूमा दुर्गा सप्तशती (चण्डी पाठ), श्रीमद् देवी भागवत र देवी स्तोत्रको पाठसँगै बाख्रा, भैंसी, हंस र कुखुराको बलि सहित विशेष दुर्गा पूजा गरिन्छ।
कोभिड-१९ महामारीको समयमा २०१० मा मन्दिर बन्द रह्यो। यद्यपि, खोप अभियानका कारण संक्रमणको जोखिम कम भएपछि २०२२मा भक्तहरूका लागि पुनः खोलियो।
हनुमान ढोका दरबार हेरचाह कार्यालयका प्रमुख काजिमान प्याकुरेलले यस वर्ष पनि सबै व्यवस्था पूरा भएको र भक्तहरूले दिनभर तलेजु भवानीको दर्शन गर्न सक्ने बताए।