तेल अवीव: इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहूले कतारका प्रधानमन्त्री मोहम्मद बिन अब्दुलरहमान बिन जसिम अल थानीलाई ह्वाइट हाउसबाट फोन गरेर दोहामा भएको हालैको आक्रमणको लागि माफी मागे। यस महिनाको सुरुमा हमास नेता खलील अल-हय्याहका छोरा र उनका सहयोगी जिहाद लाबाद सहित पाँच जनाको कारबाहीमा मृत्यु भएको थियो। अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पसँगको भेटपछि नेतान्याहूले यो बयान दिएका हुन्। यसैबीच, ट्रम्पले गाजा शान्ति योजना प्रस्तुत गरेका छन्। नेतान्याहूले भने यदि हमासले यो योजना स्वीकार गर्दैन भने, यो ध्वस्त हुनेछ।
नेतान्याहूले कतारका प्रधानमन्त्रीलाई के भने… शब्दाशः
कतारका प्रधानमन्त्रीसँगको फोन वार्तामा इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहूले भने, “प्रधानमन्त्री, म तपाईंलाई भन्न चाहन्छु, हाम्रो आक्रमणमा तपाईंका एक नागरिकको मृत्यु भएकोमा इजरायल गहिरो दुःखी छ।” म तपाईंलाई यो पनि आश्वस्त पार्न चाहन्छु, इजरायलको निशाना हमास थियो, कतारी नागरिक होइन। म तपाईंलाई आश्वासन दिन्छु, इजरायलले भविष्यमा तपाईंको सार्वभौमसत्ता उल्लङ्घन गर्नेछैन, र मैले राष्ट्रपति ट्रम्पलाई यो प्रतिबद्धता जनाएको छु। मलाई थाहा छ ,तपाईंसँग इजरायलको बारेमा गुनासो छ, र इजरायलको कतारसँग धेरै गुनासो छ – चाहे त्यो मुस्लिम ब्रदरहुडको समर्थन होस्, अल-जजीरामा इजरायलको बदनाम होस्, वा विश्वविद्यालय क्याम्पसमा इजरायल विरोधी भावनाको समर्थन होस्। हाम्रा दुई देशहरूको बाँकी गुनासोहरू समाधान गर्न त्रिपक्षीय समूह स्थापना गर्ने राष्ट्रपति ट्रम्पको विचारलाई म स्वागत गर्दछु। यसैबीच अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले गाजामा शान्तिको लागि २०-बुँदे योजना प्रस्तुत गरेकाले गाजामा बम र गोलीबारीको आवाज रोकिन लागेको छ। २०-बुँदे गाजा योजनामा ​​हमासले ७२ घण्टा भित्र सबै बन्धकहरूलाई रिहा गर्नुपर्ने आवश्यकता छ। ट्रम्प आफैंले गाजाको लागि शान्ति बोर्डको अध्यक्षता गर्नेछन्। यदि हमासले गाजा योजनामा ​​सहमति जनाएन भने, अमेरिकाले हमासलाई हटाउन इजरायललाई पूर्ण रूपमा समर्थन गर्नेछ।
गाजा शान्ति योजनाको २०-बुँदे एजेन्डाका मुख्य विशेषताहरू…
१. गाजालाई अतिवादी र आतंकमुक्त क्षेत्र बनाइनेछ, जसले आफ्ना छिमेकीहरूलाई खतरामा पार्नेछैन।
२. गाजालाई पहिले नै धेरै पीडा भोगेका गाजाका जनताको हितको लागि पुनर्निर्माण गरिनेछ।
३. यदि दुवै पक्ष यस प्रस्तावमा सहमत भएमा युद्ध तुरुन्तै समाप्त हुनेछ। इजरायली सेनाहरू बन्धकहरूको रिहाइको तयारी गर्न सहमति भएको रेखामा फिर्ता हुनेछन्। यस अवधिमा हवाई र तोपखाना आक्रमणहरू सहित सबै सैन्य अपरेशनहरू स्थगित गरिनेछन्, र चरणबद्ध फिर्ताको लागि सर्तहरू पूरा नभएसम्म मोर्चाको स्थिति स्थिर रहनेछ।
४. सबै बन्धकहरू – जीवित र मृत दुवै – इजरायलले सार्वजनिक रूपमा यो सम्झौता स्वीकार गरेको ७२ घण्टा भित्र फिर्ता गरिनेछ।
५. सबै बन्धकहरूको रिहाइ पछि, इजरायलले अक्टोबर ७, २०२३ पछि थुनामा राखिएका २५० आजीवन कारावासका कैदीहरू साथै १,७०० गाजावासीहरूलाई रिहा गर्नेछ, जसमा त्यस समयमा थुनामा राखिएका सबै महिला र बालबालिकाहरू समावेश छन्। प्रत्येक इजरायली बन्धकको अवशेषको रिहाइको लागि इजरायलले १५ जना मृत गाजावासीहरूको अवशेष फिर्ता गर्नेछ।
६. सबै बन्धकहरूको फिर्ता पछि शान्तिपूर्ण सहअस्तित्वको लागि प्रतिबद्ध र हतियार आत्मसमर्पण गर्ने हमास सदस्यहरूलाई आममाफी दिइनेछ। गाजा छोड्न चाहने हमास सदस्यहरूलाई सुरक्षित मार्ग र स्वागतयोग्य देशहरूमा पहुँच प्रदान गरिनेछ।
७. यो सम्झौता स्वीकृत भएपछि पूर्ण मानवीय सहायता तुरुन्तै गाजा पट्टीमा पठाइनेछ। कम्तिमा, सहायताको रकम जनवरी १९, २०२५ को मानवीय सम्झौता अनुरूप हुनेछ, जसमा पूर्वाधार (पानी, बिजुली, ढल), अस्पताल र बेकरीहरू मर्मत गर्न, भग्नावशेष हटाउन र सडकहरू पुन: खोल्न आवश्यक उपकरणहरूको प्रवेश समावेश हुनेछ।
८. सहायता र वितरण संयुक्त राष्ट्र संघ र यसका एजेन्सीहरू, रेड क्रिसेन्ट र कुनै पनि पक्षसँग सम्बद्ध नभएका अन्य अन्तर्राष्ट्रिय संस्थाहरू मार्फत गाजामा प्रवेश गर्नेछ। रफाह क्रसिङको द्विदिशात्मक उद्घाटन पनि जनवरी १९, २०२५ को सम्झौता अन्तर्गत लागू गरिएका संयन्त्रहरू अनुसार हुनेछ।
९. गाजा एक अस्थायी संक्रमणकालीन प्रशासनद्वारा शासित हुनेछ, जुन प्राविधिक, गैर-राजनीतिक प्यालेस्टिनी समितिद्वारा सञ्चालित हुनेछ। यो समितिले गाजाका जनताका लागि सार्वजनिक सेवाहरू र नगरपालिकाहरूको व्यवस्थापन गर्नेछ। यसमा योग्य प्यालेस्टिनी र अन्तर्राष्ट्रिय विज्ञहरू हुनेछन्, र “शान्ति बोर्ड” भनिने नयाँ अन्तर्राष्ट्रिय संक्रमणकालीन निकायद्वारा निरीक्षण गरिनेछ। यसको नेतृत्व र अध्यक्षता राष्ट्रपति ट्रम्प आफैंले गर्नेछन्, जबकि अन्य सदस्यहरू र राष्ट्र प्रमुखहरू (पूर्व बेलायती प्रधानमन्त्री टोनी ब्लेयर सहित) घोषणा गरिनेछ। प्यालेस्टिनी प्राधिकरणले सुधार कार्यक्रम पूरा नगरेसम्म र सुरक्षित रूपमा गाजाको नियन्त्रण फिर्ता नगरेसम्म यो संस्थाले गाजाको पुनर्निर्माणको रूपरेखा विकास गर्नेछ र वित्तपोषण गर्नेछ।
१०. गाजाको पुनर्निर्माण र विकास गर्न ट्रम्पको आर्थिक बिकास योजना विकसित गरिनेछ। यसले मध्य पूर्वमा सफल आधुनिक शहरहरूको विकासमा योगदान पुर्‍याएका विज्ञहरूलाई प्रयोग गर्नेछ। रोजगारी, अवसरहरू र भविष्यको आशा सिर्जना गर्न विद्यमान लगानी प्रस्तावहरू र विकास विचारहरूलाई सुरक्षा र शासन संरचनाहरूसँग एकीकृत गरिनेछ।
११. सहभागी देशहरूसँग वार्ता गरी प्राथमिकता शुल्क र पहुँच दरहरू सहित एक विशेष आर्थिक क्षेत्र स्थापना गरिनेछ।
१२. कसैलाई पनि गाजा छोड्न बाध्य पारिने छैन। चाहनेहरू छोड्न र फर्कन सक्षम हुनेछन्। मानिसहरूलाई बस्न प्रोत्साहित गरिनेछ र राम्रो गाजा निर्माण गर्ने अवसर दिइनेछ।
१३. हमास र अन्य समूहहरूको शासनमा कुनै संलग्नता हुनेछैन। सुरुङ र हतियार कारखानाहरू जस्ता सबै सैन्य, आतंकवादी र आक्रामक पूर्वाधारहरू नष्ट गरिनेछन् र पुनर्निर्माण गरिने छैन। गाजाको निशस्त्रीकरण स्वतन्त्र पर्यवेक्षकहरूद्वारा अनुगमन गरिनेछ, जसमा हतियारहरूको स्थायी रूपमा निष्क्रियकरण र अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा वित्त पोषित हतियार फिर्ता र पुनर्स्थापना कार्यक्रम समावेश छ।
१४. क्षेत्रीय साझेदारहरूले हमास र अन्य गुटहरूले आफ्नो जिम्मेवारी पूरा गर्नेछन् र नयाँ गाजाले आफ्ना छिमेकीहरू वा आफ्ना नागरिकहरूलाई खतरा नबनाउने ग्यारेन्टी गर्नेछन्।
१५. संयुक्त राज्य अमेरिकाले अरब र अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारहरूसँगको सहकार्यमा एक अस्थायी अन्तर्राष्ट्रिय स्थिरीकरण बल (आईएसएफ) सिर्जना गर्नेछ, जुन गाजामा तुरुन्तै तैनाथ गरिनेछ। यो बलले गाजामा प्रशिक्षित र प्रमाणित प्यालेस्टिनी पुलिस बलहरूलाई प्रशिक्षण र समर्थन प्रदान गर्नेछ र जोर्डन र इजिप्टसँग परामर्श गर्नेछ। यो बलले सीमा सुरक्षा र गाजामा सामानहरूको सुरक्षित प्रवाह सुनिश्चित गर्न इजरायल र इजिप्टसँग काम गर्नेछ।
१६. इजरायलले गाजा कब्जा गर्ने छैन न त गाभ्नेछ। आईएसएफले नियन्त्रण र स्थिरता स्थापना गर्दा, आईडीएफ (इजरायल रक्षा बल) चरणबद्ध रूपमा फिर्ता हुनेछ। गाजा पूर्ण रूपमा सुरक्षित नभएसम्म सुरक्षा परिधि कायम रहनेछ।
१७. यदि हमासले यो प्रस्ताव स्थगित गर्छ वा अस्वीकार गर्छ भने सहायता सञ्चालन सहित माथिका योजनाहरू आईडीएफबाट आईएसएफ लाई हस्तान्तरण गरिएका क्षेत्रहरूमा लागू गरिनेछ।
१८. सहिष्णुता र शान्तिपूर्ण सहअस्तित्वको मूल्यमा आधारित प्यालेस्टिनी र इजरायलीहरू बीचको मानसिकता र कथाहरू परिवर्तन गर्न अन्तरधार्मिक संवाद प्रक्रिया सुरु गरिनेछ।
१९. गाजाको पुनर्निर्माण अगाडि बढ्दै जाँदा र प्यालेस्टिनी प्राधिकरणको सुधार कार्यक्रम सफलतापूर्वक कार्यान्वयन हुँदै जाँदा प्यालेस्टिनी आत्मनिर्णय र राज्यत्वतर्फको विश्वसनीय बाटो खुल्न सक्छ।
२०. संयुक्त राज्य अमेरिकाले शान्तिपूर्ण र समृद्ध सहअस्तित्वको लागि राजनीतिक क्षितिज स्थापना गर्न इजरायल र प्यालेस्टिनीहरू बीचको वार्तालाई सहज बनाउनेछ।
कतारले हमासले आफ्ना हतियारहरू त्याग्ने र सशस्त्र गतिविधिहरू बन्द गर्ने सर्त समावेश गर्ने शान्ति सम्झौतामा सहमत हुन हमासलाई राजी गराउन सक्ने आश्वासन दिएको छ। कतारले आफ्नो मध्यस्थताले गाजामा तनाव कम गर्न मद्दत गर्ने र प्यालेस्टिनी समूहलाई वार्तामा फर्कन प्रोत्साहित गर्ने बताएको छ। यो कदमले मध्य पूर्व शान्ति प्रयासहरूमा एक मोड लिन सक्छ।
नेतान्याहू भन्छन्, “प्यालेस्टिनी राज्यको माग पूर्ण पागलपन हो।”
इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहूले संयुक्त राष्ट्र संघका कूटनीतिज्ञलाई भने कि प्यालेस्टिनी राज्यको माग पूर्ण पागलपन हो र यसलाई स्वीकार गर्नु इजरायल विरुद्ध सन्देश पठाउनु जस्तै हुनेछ। उनले यसलाई लज्जाको चिन्ह पनि भने। नेतान्याहूले भने कि इजरायलले कुनै पनि परिस्थितिमा प्यालेस्टिनी राज्यलाई कहिल्यै अस्तित्वमा रहन दिने छैन र यो बहुसंख्यक इजरायली नागरिकहरूको अडान हो। उनले संयुक्त राष्ट्रसंघीय अनुसन्धान आयोगको निष्कर्षलाई पनि अस्वीकार गरे, जसले इजरायललाई गाजामा नरसंहारको आरोप लगाएको थियो।