काकद्वीप: दक्षिण २४ परगना जिल्लाको बक्खली पर्यटन केन्द्र नजिकै फ्रेजरगञ्जमा पेक्टोरल स्यान्डपाइपर नामक दुर्लभ प्रवासी चरा देखिएपछि चरा प्रेमी र वातावरणविद्हरू उत्साहित भएका छन्। पश्चिम बंगाल र पूर्वी भारतमा यो प्रजाति क्यामेरामा कैद भएको यो पहिलो पटक हो। पेक्टोरल स्यान्डपाइपर मूल रूपमा बेरिङ स्ट्रेट पारि उत्तर एसिया र अमेरिकाको टुन्ड्रा क्षेत्रमा पाइन्छ। यो चरा आफ्नो लामो प्रवासी यात्राको क्रममा जाडोमा दक्षिण अमेरिका र ओशिनिया पुग्छ। दक्षिण एसियामा यसको उपस्थिति अत्यन्तै दुर्लभ मानिन्छ र त्यसैले यसलाई ‘भारतमा दुर्लभ’ श्रेणीमा समावेश गरिएको छ। ‘बर्ड वाचर्स सोसाइटी’ को टोलीले हालै फ्रेजरगञ्ज नजिकैको कारगिल समुद्र तटमा चराहरूको गतिविधि निगरानी गर्न सर्वेक्षण गरेको थियो। त्यस समयमा, यो विशेष प्रजातिको चरा देखियो र क्यामेरामा कैद भयो। संस्थाका प्रमुखले भने पहिले यो चरा भारतमा अण्डमान-निकोबार टापुहरू, महाराष्ट्र, केरला र गुजरातमा मात्र देखिन्थ्यो। छिमेकी देश श्रीलंकामा पनि यसको प्रवासी रूपमा उपस्थिति पुष्टि भएको छ। पेक्टोरल स्यान्डपाइपरलाई एक कुशल ‘वाडर’ मानिन्छ, जसले मुख्यतया हिलो र सिल्टी तटीय क्षेत्रहरूमा कीराहरू र साना जलचर जीवहरूको खोजी गर्दछ। यसको खाना खाने बानीले यसलाई तटीय पारिस्थितिक प्रणालीको एक महत्त्वपूर्ण भाग बनाउँछ। यो खोजले स्थानीय चरा प्रेमीहरूलाई मात्र रोमाञ्चित बनाएको छैन, तर यो जैविक विविधता अनुसन्धान र संरक्षणको क्षेत्रमा पनि एक महत्त्वपूर्ण कोसेढुङ्गा साबित हुन सक्छ। विज्ञहरू विश्वास गर्छन् कि जलवायु परिवर्तन र पारिस्थितिक परिवर्तनका कारण प्रवासी चराहरूको उडान मार्गमा परिवर्तनहरू देखिन थालेका छन्, र यो घटना पनि त्यसको संकेत हुन सक्छ। फ्रेजरगञ्जमा यो दुर्लभ प्रवासीको उपस्थितिले भविष्यमा थप जैविक विविधता अनुसन्धान र संरक्षण प्रयासहरूलाई प्रोत्साहन दिन सक्छ।