वासिङ्टन: हालैमा धेरै वैज्ञानिक खोजहरूले विश्वलाई चकित बनाएको छ। दक्षिण कोरियाली फ्युजन रिएक्टरमा विशाल ब्ल्याक होलको खोजबाट अहिलेसम्मको उच्चतम तापक्रमसम्मयो होश उडाउने किसिम्मको छ। अब एक नयाँ खोज भएको छ, जुन सोच्न पनि सक्दैनौं। पृथ्वीको क्रस्ट मुनि लुकेको विशाल सागर फेला परेको छ। यो पृथ्वीको कडा सतहबाट ७०० किलोमिटर तल रिङ्गवुडाइट नामक चट्टानमा जम्मा भएको छ। यो भूमिगत महासागर पृथ्वीको सतहमा रहेका सबै महासागरको कुल आयतनको तीन गुणा हुने अनुमान गरिएको छ।

निष्कर्षहरू २०१४ को वैज्ञानिक पेपर ‘डिहाइड्रेसन मेल्टिङ एट द लोअर मेन्टल’मा विस्तृत रूपमा प्रस्तुत गरिएको छ। रिङ्गवुडाइटको गुणहरू पनि यसमा व्याख्या गरिएको छ। यो खोज गर्ने टोलीका प्रमुख सदस्य भूभौतिकविद् स्टिभ ज्याकबसेनले भने, ‘रिङ्गवुडाइट पानी सोस्ने स्पन्ज जस्तै हो। रिङ्गवुडाइटको क्रिस्टल संरचनामा केही विशेष छ जसले यसलाई हाइड्रोजन र जाल पानीलाई आकर्षित गर्न अनुमति दिन्छ।‘ उनले अझ भने, ‘मलाई लाग्छ, हामीले अन्ततः सम्पूर्ण पृथ्वीको जल चक्रको प्रमाण देखिरहेका छौं, जसले हामीलाई हाम्रो बस्ने ग्रहको सतहमा तरल पानीको विशाल मात्रा बुझ्न मद्दत गर्नसक्छ।‘ वैज्ञानिकहरूले दशकौंदेखि यो हराएको गहिरो पानीको खोजी गरिरहेका छन्। यो भूमिगत महासागर पत्ता लगाउन अमेरिकामा २००० सिस्मोमिटरको बृहत् सञ्जाल बनाइएको थियो र ५०० भन्दा बढी भूकम्पबाट निस्कने छालहरूको परीक्षण गरिएको थियो। तरंगहरू पृथ्वीको भित्री तहहरू लगायत यसको कोरबाट गुज्र्छन्। ओसिलो चट्टानहरूबाट गुज्र्दा ढिलाइ भएको अनुभव गरिएको थियो, जसले ठूलो पानीको भण्डारलाई संकेत गर्दछ। यसरी अनुसन्धानकर्ताहरूले समुद्र पत्ता लगाए।

पृथ्वीको गहिराइमा चट्टान कणहरू बीचको पानीले ग्रहको जल चक्रको हाम्रो बुझाइलाई परिवर्तन गर्नसक्छ। जैकबसेनले यस जलाशयको महत्त्वलाई जोड दिए। पृथ्वी मुनि समुन्द्र नभएको भए सारा पृथ्वी पानीले भरिने उनले बताए। हामी पृथ्वीमा अग्ला हिमालका चुचुराहरू मात्र देख्न सक्नेछौं, बाँकी जमिन पानीमुनि हुनेछ। अब संसारभरका अन्वेषकहरू सिस्मिक डाटा सङ्कलन गर्न चाहन्छन्। तिनीहरूको खोजहरूले पानीको बुझाइमा क्रान्ति ल्याउन सक्छ।