आज पनि मानिसहरुका स्मृतिपटमा एउटा कारको छाप बसेको छ, जसलाई कहिले भुल्न सकिँदैनl जसले भारतीय कार बजारमा आएपछि मात्र हलचल मचाएको होइन, यो कारले भारतमा सरकारी गाडीको रूपमा आफ्नो छाप अमित बसालेको छ। हो, चर्चा हो त्यही सेतो कारको  जसमा धेरै अफिसरको ‘रातो बत्ती’ राखिएको हुन्थ्यो। हो त्यही एम्बासेडर कार हो, जो ४० वर्षभन्दा बढी समयसम्म भारतीय सडकमा राज गरेको यो कार दशकौंसम्म धेरै युवाको सपनाको कार बनेको छ। आज यसको उत्पादन बन्द भए पनि भारतीय सडकबाट एम्बासेडर कहिल्यै गायब भएजस्तो लाग्छ। आज पनि यो एक वा अर्को सडकमा अफिसर्सको कार, पुरानो कार वा ट्याक्सीको रूपमा देखिन्छ।

‘दास भारत’ मा स्वतन्त्र दिमाग भएका बीएम बिरलाले सन् १९४२ मा हिन्दुस्तान मोटर्सको स्थापना गरे र यहींबाट राजदूतको कथा शुरु भयो। सन् १९५४ मा कम्पनीले भारतमा कारहरू उत्पादन गर्न इङ्गल्याण्डको मोरिस मोटर्ससँग साझेदारीमा प्रवेश गर्यो। तर, सन् १९४७ मा भारतको स्वतन्त्रता पछि मात्र हिन्दुस्तान मोटर्सले भारतमा स्वदेशी कार बनाउने निर्णय गरेको थियो। तर ११ वर्षपछि पूरा भयो। सन् १९५८ मा हिन्दुस्तान मोटर्सले ल्यान्डमास्टर अफ एम्बेसेडरको परिचय दियो र यसरी देशको सबैभन्दा मनपर्ने कार शुरु भयो। प्राविधिक रूपमा भन्नुपर्दा, हिन्दुस्तान राजदूतको एक पुस्तालाई मात्र बजारमा ल्याइएको थियो र यसले समयसँगै सानातिना अपडेटहरू प्राप्त गर्यो।

एम्बासेडरका यी सबै मोडलहरू भारतीय ग्राहकहरूले राम्रोसँग स्वागत गरे, तर प्रत्येक कारको समय हुन्छ, राजदूत पनि समाप्त भयो। एन्कोर एम्बेसेडर कम्पनीको अन्तिम मोडेल थियो, त्यसपछि २४ मई २०१४ मा हिन्दुस्तान एम्बासेडर उत्पादन लाइन अन्ततः बन्द भयो। भारतको राजनीतिमा पनि चर्चा हुने त्यस्तो गाडी सायदै होला, तर राजदूत यी सबैभन्दा फरक थिए। राजदूतसँगको सम्बन्ध पण्डित नेहरू प्रधानमन्त्री हुँदादेखिको हो। नेहरू सामान्यतया यो मेड-इन-भारत गाडी दैनिक यात्राको लागि रोज्थे। नेहरू क्याडिलैकमा विदेशी राष्ट्र प्रमुखहरू र विशिष्ट व्यक्तिहरूलाई विमानस्थलबाट स्वागत गर्न जान्थे, र त्यसबेलादेखि राजदूत सफलताको पखेटामा छन्।

चाहे उनी प्रधानमन्त्री होस्, राजनीतिज्ञ होस् वा निजामती कर्मचारी होस्, एम्बासेडर धेरै दशकदेखि आधिकारिक गाडीको लागि स्वाभाविक छनौट थियो। सरकारी कर्मचारीको सेवाका लागि यति लामो समयसम्म प्रयोग गरिन्थ्यो कि आज पनि सरकारी गाडीको बारेमा सोच्दा पनि राजदूत बाहेक अरु कुनै गाडीको चित्रण गर्न सकिँदैन। कोलकाता जाँदा त्यो कालो र पहेँलो ट्याक्सीको पनि सम्झना आउँछ। हिन्दुस्तान एम्बासेडर आफ्नो समयमा भारतीय घरहरूको गौरव बनेको छ, तर पश्चिम बङ्गालको राजधानी कोलकातासँग यसको सम्बन्ध अलि भिन्नै छ। एम्बासेडर कोलकातामा उत्पत्ति भएको थियो र त्यसपछि ट्याक्सी कारको रूपमा कोलकाताको इतिहासको एक हिस्सा बन्यो। अहिले पनि एम्बासेडर कारको चलन छ।