वाशिंगटन: हाम्रो सौर्यमण्डलमा पानी कहाँबाट आयो? यो पनि अन्तरिक्षसँग सम्बन्धित धेरै प्रश्नहरू मध्ये एक हो, जसको जवाफ वैज्ञानिकहरू खोजिरहेका छन्। तर वैज्ञानिकहरूले एउटा तारा प्रणाली पत्ता लगाएका छन् जसले हामीलाई यो रहस्यको बारेमा जानकारी दिनसक्छ। वैज्ञानिकहरूले उत्तरी चिलीमा एटाकामा लार्ज मिलिमिटर एरे अफ टेलिस्कोप, वा एएलएमए प्रयोग गरेर १३०० प्रकाश-वर्ष टाढा एउटा युवा तारा अवलोकन गरे। यो ताराको नाम भी८८३ ओरियोनिस हो। तारा वरिपरि ग्यास र धुलोको डिस्क छ। अन्वेषकहरूको टोलीले ग्रह गठन गर्ने डिस्कमा रासायनिक संकेतहरू मापन गर्न एएलएमए प्रयोग गर्‍यो। यस क्रममा उनीहरूले अन्तरिक्षमा ग्यासको रूपमा पानी वा पानीको भाप फेला पारेका छन्। यसको खोजले वैज्ञानिकहरूलाई यो पानी ताराको गठनदेखि ग्रहको गठनसम्म कसरी यात्रा गर्छ भन्ने कुरा बताएको छ। यस सम्बन्धी अनुसन्धान बुधबार नेचर जर्नलमा प्रकाशित भएको छ। सूर्यको ग्रह बनाउने डिस्कबाट बनेका धूमकेतुहरूले पृथ्वीमा पानी ल्याउन सक्ने निष्कर्ष निकालिएको छ।

वैज्ञानिकहरुका अनुसार हाम्रो पृथ्वीमा रहेको पानी सूर्य भन्दा पुरानो हुनसक्छ। हाम्रो सूर्य ४.६ बिलियन वर्ष पुरानो छ। नेशनल रेडियो एस्ट्रोनोमी अब्जर्भेटरीका खगोलविद् जोन जे टोबिनले एक विज्ञप्तिमा भने, ‘हामी अब हाम्रो सौर्यमण्डलमा पानीको उत्पत्ति सूर्यको निर्माण हुनुभन्दा अघिसम्म पत्ता लगाउन सक्छौंl’ पानीका अणुहरू सामान्यतया दुई हाइड्रोजन अणुहरू र एक अक्सिजन अणुहरू मिलेर बनेका हुन्छन्। तर अन्वेषकहरूको टोलीले भी८८३ ओरियोनिसमा केही परिवर्तनहरू पनि देखे। भी८८३ ओरियोनिसमा, अन्वेषकहरूले भारी पानी भेट्टाए, जसमा हाइड्रोजन अणुलाई ड्युटेरियम भनिने भारी आइसोटोपले प्रतिस्थापित गरेको छ। हामीले प्रयोग गर्ने पानी र भारी पानी दुवै फरक परिस्थितिमा बनेको हुन्छ। अन्वेषकहरूले अब पानीको अणुहरू कहिले बन्न थाल्छन् भनेर पत्ता लगाउन प्रयास गरिरहेका छन्।