वाशिंगटन: विश्वको सबैभन्दा शक्तिशाली टेलिस्कोप सिर्जना भइरहेको छ, जुन कुनै पनि हालको ठाउँ टेलिस्कोप भन्दा धेरै बढी हुनेछ। यसलाई बनाउन करिब १६ अर्ब रुपियाँको लगानी प्राप्त भएको छ। यस टेलिस्कोपको निर्माणले ब्रह्माण्डको रहस्यहरू अनलक गर्न मद्दत गर्दछ। यो विशाल मगरन टेलिस्कोप (जीएमटी) १२ स्टोरली उच्च हुनेछ, जुन हाल निर्माणाधीन अन्तर्गत छ। यस टेलिस्कोप मार्फत वैज्ञानिकहरूले अन्तरिक्षमा थप विवरणमा हेर्न सुविधा प्राप्त गर्नेछन्। यो किनभने प्रकाश संकलन क्षेत्र लगभग जेम्स वेब स्पेस टेलिस्कोप हुनेछ।
टेलिस्कोप बोर्डका अध्यक्ष डा. वाल्ट वाटर मास्सले भने, ‘हामी विश्वभरि अग्रणी अनुसन्धान संस्थाका सबै भन्दा राम्रो वैज्ञानिक र ईञ्जिनरहरू काम गरिरहेका छौं। म्याग्लालन टेलिस्कोपले हामीलाई ठाउँका थुप्रै सीमाहरू फेला पार्न मद्दत गर्दछ। यसले हामीलाई केही प्रमुख विज्ञान लक्ष्यहरूको जवाफ दिनेछ। ती मध्ये एक के हो कि हामी यस ब्रह्माण्डमा एक्लै छौं?’ यो शक्तिशाली टेलिस्कोप को निर्माण धेरै वर्षको लागि भइरहेको छ। यसले यसलाई मगलान टेलिस्कोप संगठन बनाउँदैछ जुन एक अन्तर्राष्ट्रिय संघ हो। यसले अमेरिका अष्ट्रेलिया, ब्राजिल, फ्रान्स, इटाली र चिलीमा दक्षिण कोरिया, इटाली र चिलीमा संस्थाहरू समावेश गर्दछ। सासु केवाल, केन्द्र बिन्दुको लागि केन्द्रका निर्देशकले भने, ‘जीएमटी हाम्रो ब्रह्माण्डमा क्रान्तिकारी परिवर्तनहरू ल्याउनेछ। टेलिस्कोपले पहिलो ताराहरूको रहस्यहरू, पहिलो आकाशगंगा, अँध्यारो पदार्थ र गाढा ऊर्जा र जीनहरूको लागि उपयुक्त बनाउँदछl’ यो टेलिस्कोप २०२९ मा निर्माण हुने अपेक्षा गरिएको छ। जीएमटीको सात एनेन्सको कुल व्यास क्वेस्ट२ फिट हुनेछ। जेम्स वेब टेलिस्कोप २१ फिट छ। यदि यो जेम्स वेबलाई वेब बनाउन १० अर्ब डलर लाग्छ भने यसले यसलाई बनाउनको लागि $ १अर्बको १ बिलियन १ अर्ब निकाल्ने छ। यस टेलिस्कोप संरचनाको ४० हजार वर्गफीट सुविधा रक्फोर्ड, इलिनोइसमा निर्माण गरिएको छ। टेलिस्कोपको दोस्रो अनुकूल ऐना फ्रान्स र इटलीमा निर्माण भइरहेको छ। चिलीमा नयाँ साइट निर्माण गर्न तयारी भइरहेको छ।